|
Từ điển Hán Việt
由
Bộ 102 田 điền [0, 5] U+7531 由 do you2, yao1- (Danh) Nguyên nhân. ◎Như: lí do 理由, nguyên do 原由.
- (Danh) Cơ hội, cơ duyên, dịp. ◇Hồng Lâu Mộng 紅樓夢: Cửu ngưỡng phương danh, vô do thân chá 久仰芳名, 無由親炙 (Đệ nhất nhất ngũ hồi) Nghe tiếng đã lâu, chưa có dịp được gần.
- (Danh) Cách, phương pháp. ◇Từ Hoằng Tổ 徐弘祖: Nhi khê nhai diệc huyền khảm, vô do thượng tễ 而溪崖亦懸嵌, 無由上躋 (Từ hà khách du kí 徐霞客遊記) Mà núi khe cũng cheo leo, không cách nào lên tới.
- (Danh) Họ Do.
- (Động) Noi theo, thuận theo. ◇Luận Ngữ 論語: Dân khả sử do chi, bất khả sử tri chi 民可使由之, 不可使知之 (Thái Bá 泰伯) Dân có thể khiến họ noi theo, không thể làm cho họ hiểu được.
- (Động) Tùy theo. ◎Như: tín bất tín do nhĩ 信不信由你 tin hay không tin tùy anh, vạn bàn giai thị mệnh, bán điểm bất do nhân 萬般皆是命, 半點不由人 muôn việc đều là số mệnh, hoàn toàn không tùy thuộc vào con người.
- (Động) Trải qua. ◎Như: tất do chi lộ 必由之路 con đường phải trải qua.
- (Giới) Từ, tự. ◎Như: do bắc đáo tây 由北 từ bắc tới tây, do trung 由衷 tự đáy lòng.
- (Giới) Bởi. ◎Như: do thử khả tri 由此可知 bởi đó có thể biết.
- (Phó) Vẫn, còn. Thông do 猶.
|
根由 căn do 自由 tự do 自由貿易 tự do mậu dịch 事由 sự do 來由 lai do 夷由 di do
|
|
|
|